Στις 17 Αυγούστου του 1951, 250 από τους 4.000 κατοίκους του Pont Saint Esprit τρελάθηκαν, είχαν ψευδαισθήσεις, χτυπιόντουσαν στα κρεβάτια τους, έτρεχαν τρελά στους δρόμους και είχαν έντονο το αίσθημα ότι καιγόντουσαν τα άκρα τους.
Η διάγνωση της τρέλας ήταν ταχύτατη. Όλοι έπασχαν από τη "Φωτιά του Αγ. Αντωνίου", μια φοβερή ασθένεια, η οποία ήταν κοινή κατά το Μεσαίωνα. Η αιτία ήταν: δηλητηρίαση από ένα μύκητα (ergot), που μεγαλώνει στη σίκαλη.
Ο μύκητας μόλυνε το αλεύρι της σίκαλης το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή ψωμιού. Το Ergot (ερυσιβώδης όλυρα) περιέχει μια χημική ουσία που κάνει τους πάσχοντες να τρέχουν έξαλλοι και προκαλεί γάγγραινα των χεριών και των ποδιών, λόγω της κακής ροής του αίματος προς τα άκρα. Αν δεν γίνει θεραπευτική αγωγή (και αυτό δεν ήταν δυνατόν το Μασαίωνα), τα θύματα νιώθουν να καίγονται και τα δάκτυλά τους, χεριών και ποδιών, πέφτουν.
Ergot of Rye : Ένα φυτό-δηλητήριο που χρησιμοποιείται στη φαρμακολογία για την ενίσχυση της σεξουαλικότητας.
Ergot είναι το κοινό όνομα ενός μύκητα του γένους Claviceps, ο οποίος ζει παρασιτικώς σε ορισμένα δημητριακά. (σίκαλη, σιτάρι, βρώμη) και χλόη.
Είναι παθογόνος οργανισμός για τον οικοδεσπότη του, (μπορεί να μειώσει την παραγωγή των σιτηρών), καθώς και για τους ανθρώπους ή τα ζώα, τα οποία θα τύχει να τον καταναλώσουν, σε μορφή σανού.
Η ασθένεια που μπορεί να προκαλέσει ονομάζεται ergotism.
Το Ergot είναι όμως και μια μεγάλη πηγή για τη θεραπευτική βιομηχανία φαρμάκων.
Ο μύκητας αυτός διαμορφώνει ένα sclerotium το χειμώνα και αυτή η μικρή δομή είναι εκείνη η οποία αναφέρεται συνήθως ως ergot. Υπάρχουν περίπου 50 γνωστά είδη Claviceps, τα περισσότερα από τα οποία ενδημούν στις τροπικές περιοχές.
Albert Hofmann, 11 Ιανουαρίου 1906 - 29 Απριλίου 2008
Όπως για τους περισσότερους μεγάλους φαρμακολογικούς πόρους, το Εrgot είναι ένα ισχυρότατο δηλητήριο. Πιο συγκεκριμένα πολλά Εrgot αλκαλοειδή έχουν μια δηλητηριώδη επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα, και το οποίο παρεμποδίζει σοβαρά τη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών. Και εδώ επίσης βρίσκεται η μεγάλη υπόσχεση του Εrgot ως φάρμακο.Το Εrgot είναι παλιό μέλος των medica materia. Έχει χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική και έχει μελετηθεί επιστημονικά πάνω από 50 χρόνια. Μεταξύ εκείνων που μελέτησαν το Εrgot και τα παράγωγά του, ήταν ο Ελβετός φαρμακοποιός Albert Hofmann, στου οποίου τα πειράματα οφείλεται η ανακάλυψη του LSD, ένα παράγωγο που παρεμποδίζει έντονα την σεροτονίνη των νευροδιαβιβαστών.
Στον τομέα της συμβατικής ιατρικής, τα παράγωγα του Εrgot, χρησιμοποιούνται συνήθως σήμερα, για τη δυνατότητά τους να ενισχύσουν έναν άλλο νευροδιαβιβαστή, τη ντοπαμίνη. Μια ανεπάρκεια ντοπαμίνης είναι μια κοινή σοβαρή ιατρική κατάσταση, η ασθένεια του Parkinson.
Ενώ Εrgot παράγωγο του LSD χρησιμοποιείται αποκλειστικά σχεδόν, ως ψυχαγωγικό (ευφορικό) φάρμακο με σχεδόν καμιά χρήση στη συμβατική ιατρική, η ντοπαμίνη, που ενισχύει τα παράγωγα του Εrgot, πωλείται στα φαρμακεία σε όλο τον κόσμο.
Το Εrgot σαν ασθένεια των σιτηρών είχε περιγραφεί από το 1800, αλλά η σύνδεση του συγκεκριμένου μύκητα με τις επιδημίες μεταξύ των ανθρώπων και των ζώων ήταν γνωστή αρκετά χρόνια πριν απ΄ αυτό.
Η δηλητηρίαση ανθρώπων λόγω κατανάλωσης ψωμιού σίκαλης, το οποίο είχε γίνει από δημητριακά μολυσμένα με τον μύκητα Εrgot, ήταν κοινή στην Ευρώπη το Μεσαίωνα. Η επιδημία ήταν γνωστή ως «Η Φωτιά του Αγίου Αντωνίου».
Υποστηρίζεται ότι τα υστερικά συμπτώματα των νέων γυναικών του Σάλεμ ήταν αποτέλεσμα της κατανάλωσης μολυσμένης από Εrgot, σίκαλης.
“Ο Μεγάλος Φόβος” στη Γαλλία κατά τη διάρκεια της επανάστασης, έχει συνδεθεί επίσης από μερικούς ιστορικούς με την επιρροή του Εrgot. Ο βρετανός συγγραφέας John Grigsby υποστηρίζει ότι η παρουσία Εrgot στα στομάχια μερικών από τα αποκαλούμενα bog-bodies (ανθρώπινα υπολείμματα από την εποχή του σιδήρου στην τύρφη από τα έλη της Β.Α. Ευρώπης) αποκαλύπτει ότι το Εrgot, ήταν μια φορά ένα τελετουργικό ποτό σε μια προϊστορική λατρεία γονιμότητας παρόμοια με την λατρεία των Ελευσινίων μυστηρίων της Αρχαίας Ελλάδας. Εκτιμάται ότι ο Κυκεών, το ποτό που καταναλωνόταν από τους συμμετέχοντες των Ελευσινίων, πιθανώς να έχει βασιστεί στο παραισθησιογόνο Εrgot, εξ αιτίας της μολυσμένης σίκαλης από την οποία παρασκευαζόταν.
Albert Hofmann
Source: